Thursday, November 17, 2011

BẠCH YẾN: Tiếng Hát Trải Trên Miền Hoang Phế.

 
Sinh ra tại vùng châu thổ sông Cửu Long (Việt Nam), Bạch Yến gia nhập làng ca nhạc khi còn nhỏ tuổi và sớm nổi tiếng tại Sài Gòn với giọng hát đặc biệt trầm, mặc dù giọng thuộc loại cao(Mezzo Soprano), gắn liền tên tuổi với ca khúc “Đêm Đông” và hát được nhiều ngôn ngữ như tiếng Pháp, Anh, Tây Ban Nha, Ý hoặc Do Thái.

Năm 1965, Bạch Yến được Ed Sullivan mời sang Hoa Kỳ tham gia chương trình truyền hình ăn khách nhất xứ Mỹ (với trên 30 triệu khán giả).
Một hợp đồng hai tuần với Ed Sullivan Show đã trở thành 12 năm lưu diễn khắp 46 tiểu bang xứ Bắc Mỹ với những danh ca, nghệ sỹ thượng thặng (như Bob Hope, Bing Crosby, Jimmy Durante, Liberace, Pat Boone, Frankie Avalon, Joey Bishop, Mike Douglas), cùng một số quốc gia khác như Canada, Mexico và xuất hiện trên các đài truyền hình Nam Mỹ, Trung Mỹ.
Từ năm 1978, sau khi kết hôn với nhà nhạc học Trần Quang Hải, Bạch Yến theo chồng đi trình diễn dân ca ba miền đất nước trên khắp Âu Châu, qua Bắc Mỹ và Hoa Kỳ nên cô lơ là việc trình diễn thanh nhạc ở các sân khấu đại nhạc hội và hoàn toàn ly khai với vũ trường và phòng trà ca nhạc.
Nhạc sĩ Nguyễn Hữu Ba thường bảo rằng luyện hát thanh nhạc và luyện hát dân ca khác nhau. Người đã quen hát thanh nhạc mà nhào qua dân ca thì chẳng những hát không đạt, lại còn hư giọng.
Ở trường hợp Bạch Yến, khi chuyễn qua dân ca, cô hát thật rựa ràng. Khi hát dân ca, Bạch Yến cũng thực hiện đầy đủ cách nhấn vuốt, cách luyến láy, ngân nga, không thiếu một bí quyết nào.
Đã vậy, cô lại bào mỏng tiếng ở chổ này, dồn phồng tiếng ở chổ kia, sáng tạo những cái huê dạng rất đẹp.
Giọng Bạch Yến vốn không cao. Nhưng đời nào cô chịu cái giọng khiêm tốn mà Trời đã ban cho cô.
Bởi đó cô ra công tập luyện giọng tét đó, chẳng những dài hơi mà còn ngọt ngào mịn mướt.
Hình như Bạch Yến được bố mẹ sinh ra để hát những bài Mỹ La Tinh hoặc những bản Âu La Tinh.
Bài "Malaguena" thuộc về Mỹ La Tinh, lời bằng tiếng Tây Ban Nha.Còn bài "Mamma" là bài của nước Ý.

Hát bài nay hay và khéo hay không ở chổ chuyền hơi , từ câu hát ngang ngang chuyền qua câu hát lên cao làm sao cho tiếng câu sau dầy lên, vang lanh lảnh như tiếng cồng hay tiếng phèng la dội vào vách đá.
Dù có giọng không phong phú, Bạch Yến hát không thua kém hai danh ca Mỹ là Connie Francis và Jerry Vale bao nhiêu.
Cô chuyền hơi thật mướt, cô dồn hơi ở câu lên cao thật sướng tai, tiếng hát như căn phồng lên, như dầy cộm hẵn ra. Và xin các bạn độc giả đừng quên Bạch Yến hát tiếng Tây Ban Nha và tiếng Ý rất rựa ràng.

Hồ Trường An
Xem thêm tư liệu về danh ca Bạch Yến :

Mở mắt chào đời tại vùng châu thổ sông Cửu Long (miền Nam Việt Nam), Bạch Yến gia nhập làng ca nhạc khi còn nhỏ tuổi và sớm nổi tiếng tại Saigon với giọng hát đặt biệt trầm mặc dù giọng thuộc loại cao (mezzo soprano), ngân nga phong phó qua những nhạc phẩm Việt Nam bất hủ như "Đêm Đông" và các nhạc phẩm ngoại quốc hát bằng tiếng Pháp, Anh, Tây Ban Nho, Ý hoặc Do Thái.
Bạch Yến tên thật là Quách Thị Bạch Yến sinh năm 1942. Hát lần đầu tiên lúc 7 tuổi tại rạp Norodome Phnom Penh, Cao Miên.
Năm 1953 đoạt giải nhất Huy Chương Vàng Thi Ca Nhi Đồng do Đài Phát Thanh Pháp Á (Radio Diffusion France Asie Saigon) trao tặng. Năm 1954 nghệ sĩ diễn Môtô bay. Năm 1956 trở lại với âm nhạc.
Năm 1961, Bạch Yến sang Paris để trau dồi nghệ thuật.
Được hãng đĩa Polydor mời thâu và đưa đi trình diễn một vòng qua Bỉ, Đức và Áo. Theo giao kèo, Bạch Yến phải hát loại nhạc twist thịnh hành lúc bấy giờ ở Âu châu, thời gian này được đánh dấu bởi ba đĩa hát và vài phim scopitones (như clips hiện giờ).
Năm 1965, Bạch Yến được Ed Sullivan mời sang Hoa Kỳ tham gia Ed Sullivan Show, chương trình truyền hình ăn khách nhất xứ Mỹ (với 35 triện khán giả).
Một hợp đồng hai tuần với Ed Sullivan Show trở thành 12 năm lưu diễn khắp xứ Mỹ với những với những nghệ sĩ thượng thặng như Bob Hope, Bing Crosby, Mike Douglas, Joey Bishop, Pat Boone, và một số quốc gia Mỹ châu như Gia Nã Đại, Mễ Tây Cơ, Nam Mỹ, Venezuela, Colombia, Panama, cạnh những danh hề như Jimmy Durante, Carlos Almaran (Panama) kiêm tác giả bản Historia de Un Amor (1955), bản nhạc này có một thời rất phổ thông thịnh hành trên thế giới với tên Pháp "Histoired’Un Amour".
Với nhạc sĩ dương cầm danh tiếng Liberace diễn quanh 46 tiểu bang Hoa Kỳ và danh ca Frankie Avalon. Mike Qayne mời Bạch Yến về Hollywood để hát trong phim "Mũ nồi xanh"
(The Green Berets) do tài tử John Wayne đóng vai chính.
Lúc Bạch Yến tái ngộ Paris cũng là lúc cuộc sống và sự nghiệp của Bạch Yến bước vào một giai đoạn mới cực kỳ quan trọng với sự gặp gỡ nhạc sĩ kiêm nghiên cứu dân tộc, nhạc học gia Trần Quang Hải
Sau trở thành phu quân của Bạch Yến. Trần Quang Hải thuyết phục Bạch Yến trở về với nhạc dân tộc Việt Nam và kết quả là hai người đã cùng nhau trình diễn trên 3000 buổi hát dân ca khắp cả năm châu, mặc dầu thỉnh thoảng Bạch Yến vẫn hát tân nhạc để đáp lại tấm thịnh tình của những người hâm mộ mình.
Hai người đã thâu chung 8 dĩa hát 33 vòng, và một CD với một đĩa trong đó được thưởng Grand Prix du disque de l’Académie Charles Cros năm 1983.
Là một ca sĩ đa tài, Bạch Yến đã có công đóng góp không nhỏ vào sự phát triển của nền ca nhạc Việt Nam và nhất là vào sự giới thiệu và phổ biến nhạc Việt Nam với người ngoại quốc.
"Hồi Ký Sự Nghiệp 50 Năm Ca Sĩ" sẽ cho chúng ta biết những thăng trầm trong cuộc đời ca sĩ của Bạch Yến.

No comments: